
Trong hoạt động thương mại quốc tế, việc kiểm tra chất lượng hàng hoá xuất nhập khẩu đóng vai trò quan trọng để đảm bảo hàng hoá đáp ứng các tiêu chuẩn quy định. Đây là quy trình bắt buộc do các cơ quan chức năng thực hiện, bao gồm Bộ Y Tế, Bộ Thông tin Truyền Thông, Bộ Nông Nghiệp và Phát triển Nông thôn, nhằm xác minh tính phù hợp của hàng hoá với các tiêu chuẩn kỹ thuật chuyên ngành.
Khi kết quả kiểm tra đạt yêu cầu, lô hàng sẽ được cấp giấy chứng nhận cần thiết để hoàn tất thủ tục xuất nhập khẩu. Ngược lại, nếu hàng hoá không đạt tiêu chuẩn, việc cấp chứng nhận sẽ bị từ chối và lô hàng không thể thực hiện giao dịch xuất nhập khẩu.
Tổng Quan Về Kiểm Tra Chất Lượng Hàng Hoá Xuất Nhập Khẩu
Kiểm tra chất lượng hàng hoá xuất nhập khẩu là nghĩa vụ bắt buộc áp dụng đối với các mặt hàng thuộc danh mục hàng hoá có yêu cầu kiểm tra đặc biệt (được phân loại là nhóm 2). Quy trình này nhằm đảm bảo hàng hoá tuân thủ các quy chuẩn an toàn và chất lượng theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Các Mặt Hàng Tiêu Biểu Cần Kiểm Tra Chất Lượng:
Sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ mây tre:
- Yêu cầu kiểm dịch thực vật và xử lý hun trùng theo điều khoản hợp đồng
- Hiện tại áp dụng theo nguyên tắc tự nguyện (trước đây là bắt buộc)
- Doanh nghiệp xuất khẩu cần đăng ký, lấy mẫu để cơ quan kiểm dịch thực hiện kiểm nghiệm
- Nếu đạt chuẩn, cơ quan chức năng sẽ cấp chứng thư kiểm dịch
Thiết bị máy móc công nghiệp:
- Xe nâng, máy xúc, máy đào nhập khẩu cần kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường
- Thực hiện tại Cục Đăng kiểm thuộc Bộ Giao thông Vận tải
- Được gọi tắt là quy trình “Đăng kiểm”
Sản phẩm thủy sản:
- Hàng thủy sản nhập khẩu phải trải qua kiểm dịch động vật
- Kiểm tra an toàn thực phẩm với cơ quan kiểm dịch động vật Bộ NN & PTNT
- Bắt buộc hoàn thành trước khi hàng được thông quan
Kiểm tra chất lượng hàng hóa trước khi xuất nhập khẩu là gì?
Kiểm tra chất lượng hàng hóa xuất nhập khẩu là công tác bắt buộc khi xuất nhập khẩu hàng hóa thuộc danh mục hàng hóa có yêu cầu kiểm tra (gọi là danh mục hàng hóa nhóm 2)
Ví dụ các mặt hàng kiểm tra chất lượng hàng hoá:
- Hàng mây tre xuất khẩu phải làm kiểm dịch thực vật & hun trùng theo quy định trong hợp đồng mua bán (trước đây là bắt buộc, giờ chỉ là tự nguyện). Người xuất khẩu làm thủ tục đăng ký, lấy mẫu, để cơ quan kiểm dịch kiểm nghiệm. Nếu đạt yêu cầu, họ sẽ cấp chứng thư kiểm dịch cho lô hàng.
- Hàng xe nâng, máy xúc, máy đào nhập khẩu phải làm kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (gọi tắt là Đăng kiểm), với Cục đăng kiểm – Bộ Giao thông vận tải.
- Hàng thủy sản nhập khẩu phải làm Kiểm dịch động vật và An toàn thực phẩm với cơ quan kiểm dịch động vật Bộ NN & PTNT trước khi hàng được thông quan.
Xem thêm: Dịch vụ khai hải quan trọn gói

Các sản phẩm cần kiểm tra chất lượng hàng hóa trong xuất nhập khẩu
STT | Trách nhiệm quản lý | Tên danh mục | Văn bản pháp lý |
1 | Bộ Thông tin và Truyền thông | Danh mục sản phẩm, hàng hóa chuyên ngành công nghệ thông tin và truyền thông bắt buộc phải chứng nhận hợp quy và công bố hợp quy Danh mục sản phẩm, hàng hóa chuyên ngành công nghệ thông tin và truyền thông bắt buộc phải công bố hợp quy | Quyết định 2261/QĐ-BTTTT năm 2018 |
2 | Bộ Khoa học và Công nghệ | Sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 thuộc trách nhiệm quản lý của bộ khoa học và công nghệ | Quyết định 3810/QĐ-BKHCN năm 2019 |
3 | Bộ Công an | Sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn thuộc trách nhiệm quản lý của bộ công an | Thông tư 08/2019/TT-BCA |
4 | Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn | Danh mục sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn thuộc trách nhiệm quản lý của bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn | Thông tư 14/2018/TT-BNNPTNT |
5 | Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội | Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 thuộc trách nhiệm quản lý nhà nước của bộ lao động – thương binh và xã hội | Thông tư 22/2018/TT-BLĐTBXH |
6 | Bộ Giao thông vận tải | Danh mục sản phẩm, hàng hóa phải chứng nhận trước thông quan (đối nhập khẩu), trước khi đưa ra thị trường (đối với sản xuất, lắp ráp) danh mục sản phẩm, hàng hóa phải chứng nhận hoặc công bố hợp chuẩn hợp quy | Thông tư 41/2018/TT-BGTVT |
7 | Bộ Công Thương | Danh mục sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn thuộc trách nhiệm quản lý của bộ công thương 3 | Văn bản hợp nhất 13/VBHN-BCT năm 2018 |
Quy trình kiểm tra chất lượng hàng hoá trước khi xuất nhập khẩu
Bước 1: Chuẩn Bị Hồ Sơ Đăng Ký Kiểm Tra
Giấy tờ chính:
- Đơn “Đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa nhập khẩu” theo mẫu quy định
- Bản sao chứng chỉ chất lượng đã được chứng thực hợp lệ
- Tài liệu kỹ thuật bổ sung có liên quan (bản sao xác nhận)
Chứng từ thương mại:
- Vận đơn (Bill of Lading – B/L)
- Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice)
- Tờ khai hàng hóa nhập khẩu
- Giấy chứng nhận xuất xứ (Certificate of Origin – C/O) nếu có yêu cầu
- Hợp đồng mua bán (Sales Contract) và danh mục hàng hóa kèm theo (Packing List)
Tài liệu mô tả sản phẩm:
- Hình ảnh hoặc bản mô tả chi tiết hàng hoá
- Mẫu nhãn hàng nhập khẩu đã gắn dấu hợp quy
- Nhãn phụ (trong trường hợp nhãn chính chưa đầy đủ thông tin theo quy định)
Bước 2: Tiếp Nhận Và Xử Lý Hồ Sơ
Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng sẽ tiếp nhận và thực hiện kiểm tra tính đầy đủ, hợp lệ của toàn bộ hồ sơ đăng ký.
Bước 3: Thẩm Định Và Kiểm Tra
Trường hợp hồ sơ đầy đủ:
- Cơ quan tiếp nhận hồ sơ và tiến hành kiểm tra theo đúng quy định
- Thực hiện lấy mẫu và kiểm nghiệm chất lượng sản phẩm
Trường hợp hồ sơ thiếu sót:
- Thông báo yêu cầu bổ sung cho người đăng ký
- Hướng dẫn cụ thể về các giấy tờ cần bổ sung
Thời gian xử lý:
- Trong vòng 3 ngày làm việc, cơ quan chức năng sẽ hoàn thành kiểm tra
- Đánh giá kết quả và gửi trả hồ sơ cho doanh nghiệp
Bước 4: Nhận Kết Quả Kiểm Tra
Căn cứ vào thời hạn giải quyết đã được thông báo, cá nhân hoặc tổ chức cần đến Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng để nhận kết quả kiểm tra chính thức.
Trên đây là những thông tin cơ bản về Quy trình kiểm tra chất lượng hàng hoá trong xuất nhập khẩu. Alphatrans mong rằng qua bài viết này quý bạn đọc có thể có thêm cái nhìn tổng quát về các mặt hàng cần kiểm tra chất lượng trước khi nhập khẩu. Nếu có bất cứ thắc mắc hay nhu cầu hỗ trợ về dịch vụ thủ tục xuất nhập khẩu, xin vui lòng liên hệ: 0369 980 010 (Ms. Lan Anh) Email: sales2.hn@atl.vn